Οι πιο σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή ενός παιδιού είναι οι γονείς του. Γι’ αυτό λοιπόν όταν μιλάμε για οποιουδήποτε είδους ψυχολογική παρέμβαση σε παιδιά ή εφήβους, η συμμετοχή των γονιών στη θεραπευτική διαδικασία είναι απαραίτητη. Το παιδί, οι γονείς και ο ειδικός λειτουργούν ως ομάδα και συνεργάζονται, συμβάλλοντας ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις χρειάζεται συνεργασία και με τον δάσκαλο του παιδιού ή το σχολείο του, κάτι που πραγματοποιείται μόνο μετά από τη συγκατάθεση των γονιών.

Ένας γονιός μπορεί να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό, είτε επειδή έχει παρατηρήσει κάτι στη συμπεριφορά του παιδιού του που τον προβληματίζει, είτε γιατί ζητά συμβουλευτική σχετικά με το πώς να διαχειριστεί καλύτερα μια σημαντική αλλαγή που έχει επέλθει ή πρόκειται να επέλθει στη ζωή της οικογένειας (π.χ. διαζύγιο, μετακόμιση, απώλεια αγαπημένου προσώπου, έναρξη εφηβείας).

Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι πάντως για τους οποίους οι γονείς απευθύνονται στον παιδοψυχολόγο είναι οι εξής:

• προβλήματα συμπεριφοράς (π.χ. επιθετικότητα, εκρήξεις θυμού, παραβατική συμπεριφορά)
• υπερβολική ζήλια
• έντονη εξάρτηση από τους γονείς
• χαμηλή αυτοεκτίμηση
• δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις με συνομηλίκους
• φοβίες
• ενούρηση
• δυσκολίες στον ύπνο ή στο φαγητό
• φάγωμα των νυχιών
• δυσκολίες στο σχολείο και στα μαθήματα
• σχολική άρνηση και μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα).

Ειδικότερα για τους εφήβους, εκτός από τα παραπάνω, τα ζητήματα που τους απασχολούν σχετίζονται με τις αλλαγές που επιφέρει στη ζωή τους αυτή η μεταβατική περίοδος που βιώνουν. Αλλαγές στο σώμα και την εικόνα του εαυτού, αποδοχή από τους συνομηλίκους, θέματα σεξουαλικότητας, συναισθηματικές διαταραχές, άγχος εξετάσεων, επαγγελματικός προσανατολισμός, χρήση ουσιών και εξάρτηση από ηλεκτρονικά παιχνίδια συνιστούν τις συχνότερες αιτίες προσέλευσης.

Κάποιες από τις παραπάνω δυσκολίες μπορεί να είναι παροδικές και ορισμένες συνεδρίες συμβουλευτικής με τους γονείς αρκούν για να ξεπεραστούν. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και το ίδιο το παιδί ή ο έφηβος ψυχολογική υποστήριξη. Στα μικρότερα παιδιά, πέρα από τον διάλογο, χρησιμοποιείται επίσης και το παιχνίδι ή η ζωγραφική για να αντλήσουμε πληροφορίες αλλά και για να επιτύχουμε θεραπευτικά αποτελέσματα.

Σημαντικό είναι πάντως να συνειδητοποιήσουμε ότι η συμπεριφορά ενός παιδιού δεν μπορεί να κατανοηθεί ξέχωρα από το περιβάλλον στο οποίο ζει. Γι’ αυτό και οι ψυχολογικές παρεμβάσεις σ’ αυτές τις ηλικιακές ομάδες δίνουν μεγάλη έμφαση στον τρόπο επικοινωνίας και συνδιαλλαγής της οικογένειας. Με κατάλληλες τεχνικές, ο ειδικός βοηθά την οικογένεια να ανακαλύψει και να εφαρμόσει πιο λειτουργικούς τρόπους αλληλεπίδρασης, ώστε να ξεπεραστούν οι όποιες δυσκολίες, η συμβίωση να γίνει πιο αρμονική και οι γονείς να απολαμβάνουν μια πιο υγιή σχέση με τα παιδιά τους.